آذربايجان کرکوک تورکلرينين طالئعيينه بيگانه قالماماليدير
قابيل حوسئينلي: ” کرکوکده حاديثه لرين بو جور اينکيشافي تورکييه نين اراضي بوتؤولويونو ده تهديد ائده جک ”
حاضيردا عراقدا - کرکوک اطرافيندا باش وئره ن پروسئسلر تورک دونياسيندا ناراحاتچيليقلا ايزله نيلمکده دير. کرکوک تورکلرينين طالئعينين تهلوکه ايله اوزله شمه سي، تورکييه دؤولتينين يارانميش سيتواسييايا وئردييي رئاکسييالار و پروسئسين بوندان سونراکي اينکيشافي ايله باغلي سواللاريميزي پوليتولوق قابيل حوسئينلي جاوابلانديرير:
- قابيل به ي، حاضيردا عيراقدا، او جومله دن کرکوکده باش وئره ن حاديثه لرين و گؤزله نيله ن پروسئسلرين آرخاسيندا هانسي مقصدلر دايانير؟
- قارشيدا عراقدا اهالينين سيياهييا آلينماسي و يئرلي ايداره ائتمه اورقانلارينا سئچکيلرين کئچيريلمه سي نظرده توتولور. بونونلا علاقه دار اولاراق کرکوکده کوردلرين ساييني صونعي شکيلده آرتيرماغا چاليشيرلار. بو اوزون موددتدير کي، باش وئرير. سون پارلامئنت سئچکيلرينده اونلار حتتا ايراندان دا کوردلري گتيريب کرکوکده يئرله شديرمه يه چاليشيرديلار و بونا ناييل اولدولار.
بوندان اوول ايسه کرکوکون ” تاپو ” آدلانديريلان، ائولري و اهاليني قئيديياتا آلان ايداره ني يئرله-يئکسان ائده ره ک کرکوکده نه قدر تورک ياشاديغينين ساييني قصدن ايتيرديلر. بونون آردينجا کرکوکه عراقين ديگر بؤلگه لريندن، سورييادان، ايراندان کوردلري گتيريب يئرله شديرمه يه باشلاديلار. کوردلرين مقصدي عراقين نفتله ان زنگين بؤلگه سي اولان کرکوکو اؤزلرينين پايتاختينا چئويرمکدير. بونون اوچون اونلار تورکلري و عربلري اورادان سيخيشديريب چيخاريرلار. سون گونلر ايسه وضعييت داها دا گرگينله شيب.
کورد سيلاحلي دسته لري - پئشمرگه لر گويا کرکوکده پوليس نظارتي فونکسيياسيني يئرينه يئتيرمک آدي آلتيندا تورکلرين ائولرينه هوجوم ائديب، اونلاري باشقا يئرلره کؤچمه يه مجبور ائديرلر. کرکوک تورکلرينه قارشي گئنوسيده بنزه ر حرکتلر حياتا کئچيريرلر. محکمه اورقانلاري دا، آمئريکانين ايشغالچي قوووه لري ده بو پروسئسه قطعييين موداخيله ائتميرلر. بئله بير مقامدا تورکييه حؤکومتي وضعييتله باغلي هيجان طبيلي چالماغا باشلاييب، عيراق اراضيسينه قوشون يئريديله جه يي، کرکوک تورکلريني قوروماق نييتيني بيان ائدير.
آ.ب.ش-لا تورکييه آراسيندا سؤز ديالوقو ياشاندي. باش ناظير اردوغان پروسئسلري داها تريبونادان سئير ائتمه يه جکلريني، آ.ب.ش پرئزيدئنتي بوش ايسه تورکييه ايله ياخيندان امکداشليق ائده جکلريني سؤيله دي. آمما آبش هم پ.ک.ک مساله سينده، هم ده کرکوک تورکلرينين طالئعي مئيله باغلي بياناتلار وئرير، لاکين بو وعدلر رئال ايشه کئچمير. ايندي ايش او يئره چاتيب کي، کوردلر عيراقين شيماليندا دؤولت آدينا بير قوروم ياراديبلار. عيراقدا کرکوک تورکلرينين سايي 5 ميليوندان آرتيقدير. اونلارين ۲ ميليون ياريمي آسسيميليياسييايا اوغراييب، 3 ميليون ايسه تورک کيمليييني قورويوب ساخلاماقدادير. کوردلرين سايي ايسه ۵-۴.۵ ميليون جيواريندادير. آمما کوردلر آ.ب.ش-اين فععال دسته ييندن ايستيفاده ائده ره ک باشقا بير ائتنيک قوروپ اوزه رينده اؤز حؤکمرانليغيني حياتا کئچيرمه يه چاليشير.
- بئله فيکيرلر ده سسله نديريلير کي، اگر تورکييه ۲-اينجي عراق موحاريبه سي زاماني آ.ب.ش-اين تکليفيني قبول ائديب، عراقا اوردو يئريتسه يدي، ايندي بؤلگه ده و کرکوکده منظره تاماميله فرقلي اولاجاقدي. بو مولاحيظه ني بؤلوشورسونوز؟
- آ.ب.ش صددام حوسئينه قارشي موحاريبه يه باشلاياراکن عراقا شيمالدان گيرمک ايسته ييردي و تورکييه دن دستک گؤزله ييردي. آمما اينديکي حؤکومت و اونون پارلامئنتده کي چوخلوغو بونا راضيليق وئرمه دي، آ.ب.ش دا تورکييه نين آجيغينا کوردلره ” ستاوکا ” ائله دي. و ياخين شرقده کي پروسئسلرينين سونراکي اينکيشافيندا تورکييه نين رولونو سايا سالمادان حرکت ائتمه يه باشلادي. آچيق دئمک لازيمدير کي، تورکييه حؤکومتينين او زامان توتدوغو مؤوقئع سيياسي اوزاق گؤره نليکدن تاماميله محروم ايدي، کرکوک تورکلرينين طالئعييني ده، پ.ک.ک-نين گله جک ايمکانلاريني دا، کوردلرين اؤزلرينين موستقيل دؤولت قورماق ايمکانلاريني دا نظره آلميردي. بو، تورکييه نين ميللي ماراقلارينا اويغون اولمايان بير سيياست ايدي. بو سيياست ده ۱۹۲۶-اينجي ايل قده ر تورکييه نين ترکيبينده اولموش کرکوک و موصول ويلايتلري اوچون چوخ آجي نتيجه لر ياراتماقدادير.
- تورکييه اوردوسونون عيراقا يئريديلمه سي ايله باغلي بياناتلار نه درجه ده رئالدير؟ سيزجه، بو آ.ب.ش-لا حربي موستويده باش-باشا گلمک دئييلمي؟
- بو مساله ده سؤزسوز کي، آ.ب.ش-لا اوزلاشديريلميش سيياسته ائحتيياج وار. آمما آمريکا ايله تورکييه آراسيندا سويوق کولکلر اسمکده دوام ائدير. بو سويوق موناسيبتلرين قارشيسيني آلماق اوچون تعجيلي حرکته کئچمک ضروريدير. منيم فيکريمجه، تورکييه ده کي پروسئسلرين اينکيشاف خططي بئله اولاجاق: کرکوک تورکلري ايله باغلي مسئ جيدديله شه رسه، حؤکومتله ياناشي، حاکيمييتين ديگر قوللاري پرئزيدئنت، سيلاحلي قوووه لر حرکته کئچه بيله ر و عراق اراضيسينه قوشون يئريديلمه سي رئاللاشابيله ر. عکس تقديرده، حاديثه لرين سونراکي اينکيشافي تورکييه نين اؤزونون اراضي بوتؤولويونو ده تهديد ائده ن سيتواسييا يارادابيله ر. بونونلا پارالئل تورکييه نين داخيلينده موعيين پروسئسلر ده حلل ائديلمه ليدير. اؤلکه ده حاکيمييت بؤحراني ياشانماقدادير. چوخلاري اينديکي حؤکومتين ايستئعفايا گؤنده ريلمه سيني و ائرکن پارلامئنت سئچکيلرينين کئچيريلمه سيني طلب ائدير. بو سببدن، تورکييه بو مساله لرين هر بيري اونو اوچون حياتي اهمييته ماليکدير.
- عراقين اراضي بوتؤولويونون پوزولماسي و بؤلگه ده کورد دؤولتينين ياراديلماسي ايرانين ماراقلاري ايله نه قده ر اوزلاشير؟
- ايران سؤزده عراقين اراضي بوتؤولويونه دستک وئرير، آمما ايشده بونون عکسيني ايسته يير. عراقين پارچالانماسينا يؤنه لميش، خوصوصيله سونني-شيعه قارشي دورماسينين گوجله نمه سينه رواج وئره ن حرکتلر ائدير. مثلن، بو ياخينلاردا کوردلرين سيخ ياشاديغي اربيل شهه رينده ۵ نفر ايران ديپلوماتينين حبسي تئهرانين عراقداکي پروسئسلرده کي رولونو بير داها اورتايا قويدو. ايران حاکيمييتي ائتنيک منشاجه کوردلره ياخين اولان کوردلري دستکله يير. عراقين اينديکي پرئزيدئنتي جلال طاليباني ايرانين يئتيشديرمه سيدير و طاليبانينين رهبرليک ائتديييني کوردوستان يوردسئوره لر ايتتيفاقينين اساسي دا محض ايران اراضيسينده قويولوب.
- حاضيردا کرکوک تورکلرينين طالئعي ايله باغلي يالنيز تورکييه دؤولتينين ائعتيراضلاري ائشيديلمکده دير. باشقا، تورک دؤولتلريندنسه رسمي سويييه ده هئچ بير رئاکسييا يوخدور. حالبوکي، کرکوک تورکلري منشاجه آذربايجان تورکلرينه آنادولو تورکلريندن داها ياخيندير…
- آذربايجان حاکيمييتينين گئوسيياسي اساسلارا سؤيکه نه ن خاريجي سيياستي اولماديغيندان کرکوک تورکلرينين طالعيينه موناسيبت بيلديرميرلر. و بونو آذربايجانين اؤزونون قاراباغ پروبلئمينين اولماسي ايله علاقه له نديريرلر. آمما صؤحبت هومانيتار، اينسان حوقوقلاري کيمي مساله لردن گئدنده، بئله مساله لره بيگانه قالماق اولماز. کرکوک تورکلري آذربايجان تورکلري ايله نه اينکي منشاجه ياخيندير، اصلینده بيزيم ان ياخين سويداشلاريميزدير. بو مساله ده، اونلارا گره کلي دسته يي وئرمه ليييک.
posted by Mehran Baharlı @ 8:14 AM
0 Comments:
Post a Comment
<< Home