Kərkükdə yaşayanlara Türkman, Orta Asiyada yaşayanlara Türkmən deyəcəyik.

Fərqləndirmək üçün Kərkükdə yaşayanlara Türkman, Orta Asiyada yaşayanlara Türkmən deyəcəyik.

Türkmanların,Azərbaycan Türklərinin Orta Asiyada yaşayan Türkmənlərlə dil baxımından fərqləri:

1)Türkmən dilində ilkin uzanan saitlər geniş yayılaraq ingilis dilində olduğu kimi,sözün anlamının dəyişməsinə sonuc olur;
məsələn:baş-baş, baaş-yara;qör-gör,qöör-gor və s.Bu xüsusiyyətə nə Azərbaycan Türk dilində,nə də İraq-türkman ləhcəsində rast gəlinir.

2)Ərəb və ingilis dilləri üçün səciyyəvi olan dişarası s,z səsləri eynilə türkmən dili üçün də səciyyəvi olduğu halda , bu səslər nə Azərbaycan Türk dilində,nə də (ərəb əhatəsində olmalarına baxmayaraq),İraq-Türkman ləhcəsində görsənir.

3)Sağır nun səsi türkmən dili üçün səciyyəvi olduğu halda,bu səsə nə Azərbaycan yazı(ədəbi) dilində, nə də İraq-Türkman ləhcəsində təsadüf edilir.
(amma 20-ci yüzilliyin önlərində sağır nun səsinə Quzey Azərbaycanda rast gəlinirdi,hətta bir hərflə də işarələnirdi ::Oğuz Sumqayıtlı::)

4)Türkmən dilində görsənməyən "g" samiti Azərbaycan Türk dili və İraq-Türkman ləhcəsi üçün səciyyəvidir.

5)Türkmən dilində işlənən "b" (məs:ber) səsi Azərbaycan Türk dilində və İraq-Türkman ləhcəsində v,Kərkükdə isə "w" (dablyu) formasında işlənir.

6)Azərbaycan Türk dili və İraq-Türkman ləhcəsi üçün səciyyəvi olan -dık//-dik və -mış//-miş şəkilçiləri türkmən dilində -qan//-qen;-an//-en formasında işlənir.

7)Qəti gələcək zamanı əmələ gətirmək üçün türkmən dilində cak//cək (alcak,gelcek) şəkilçisindən, Azərbaycan Türk dili və İraq-türkman ləhcəsində -acaq//-əcək (alacaq,gələcək) şəkilçisindən qullanılır.

"İraq-Türkman ləhcəsi" kitabı.Səyfə 35.

Quzey Azərbaycan,Bakı 2004."Nurlan" yayın evi